Þjóðfundur - áherslur í menntamálum

Nú eru þjóðfundargögn opin öllum sem áhuga hafa. Til að nálgast þau þarf ekki annað en að fara inn á vefsíðuna www.thjodfundur2009.isHér á eftir geri ég grein fyrir brotabroti af þeim gögnum sem þar urðu til. Ég ákvað að skoða flokkinn áherslur í menntamálum en eins og flestir vita skoruðu menntamál hátt á fundinum.

Tilefnið var stutt viðtal í Samfélaginu í nærmynd á rás 1 í dag, Gamlársdag. Ég vildi vera búin að skoða lítillega hvaða möguleika ég hefði til að rýna í gögnin, möguleika sem allir landsmenn hafa. Í flokknum sem ég valdi voru 698 hugmyndir. Ég hlóð þeim niður í Exell og hóf svo frekari flokkun. Fyrst flokkaði ég gögnin í það sem ég kalla innri mál skóla og það sem ég nefni kerfisbundna þætti. Menntun fyrir alla, greiðari aðgangur aldaðra, betri tengsl skólakerfis og atvinnulífs eru dæmi um það sem fór í kerfisflokkinn. Meðal innri þátta flokkaði ég allt sem snéri að innra starfi skóla s.s. kennslu, kennsluhætti, áhersla á tiltekin viðfangsefni. Ég ætla að gera aðeins nánari grein fyrir flokknum innri þættir. Eins og sjá má á töflunni hér fyrir neðan dreifist sá flokkur nokkuð á milli atriða. En örfá atriði standa öðrum framar uppúr.

Lýðræðismenntun
Fyrst ber að nefna flokkinn lýðræðismenntun. Í þann flokk setti ég allt sem tengja má virðingu, heimspeki í skólastarfi og lífsleikni. Dæmi sem þar eru að finna eru setningar á borð við að það ætti að „Kenna gagnrýna hugsun þar sem sanngirni er höfð að leiðarljósi” og það „Mætti vera meiri fræðsla um hvernig þjóðfélagið virkar fyrr, t.d. leikskólar, grunnskólar“ nauðsyn þess að „Gera ungt fólk meðvitað um stjórnmál og efnahagsmál í þennan flokk setti ég líka áherslur „Kennsla í andlegum gildum tekin upp í grunnskólum“ svo fátt eitt sé nefnt. Þegar nánar er rýnt í flokkinn kemur í ljós að kynjamunur er nokkuð greinilegur, það eru fleiri konur sem leggja áherslu á þessi gildi en karlar.

Verkvit
Undir verkvitflokkaði ég allt það sem getur talist meiri áhersla á verklega þætti skólastarfs og að það þurfi að gera þeim hærra undir höfðu. Sá flokkur er nokkuð merkilegur aðallega fyrir þær sakir að hann efnið virðist helst vera hugðarefni fólks á aldrinum 45 til 64 ára en af 31 af 42 sem átti hugmynd í þessum flokki voru á þeim aldri. Sem dæmi um hugmyndir sem þarna komu fram má nefna „Hugur og hönd jafngild í menntakerfi“ „Upphefð iðnmenntunar“ að það beri að „Auka fjármagn til tæknimenntunar það myndi stuðla að nýsköpun í framtíðinni“ og að það beri að gera „Verk- og listmenntun, jöfn bóklegri menntun“.

Kynjasjónarmið
Tveir flokkar skera sig úr sem sérstakir kvennaflokkar – annar kunnuglegur hinn kannski minna kunnuglegur. Aðeins einn karl í þessum flokki hafði áhyggjur að eða vildi bæta sérkennslu í skólum á meðan að 11 konur á ýmsum aldri töldu þetta vera málaflokk sem huga þarf að. Hinn flokkurinn sem er e.t.v. nýrri í umræðuna er sjálfbærni. Þar flokkaði ég reyndar allt sem snéri að umhverfisvernd, vistfræði, endurnýtingu efniviðar í skólastarfi og hugtakið sjálfbærni sem kom oft upp. Hugtakið umhyggja er iðulega kennt við konur, sjálfbærni byggir á gildum umhyggjunnar og standa því konum e.t.v. nærri en körlum. Hér er að sjálfsögðu einungis átt við sjálfbærni í skólastarfi en eins og flestir vita skoraði sjálfbærni hátt á þjóðfundinum. Að skoða það hugtak og hvað liggur á bak við það í fleiri flokkum getur verið afar áhugavert og verðugt verkefni. Læt svo fylgja með litla mynd af flokknum innri starf í skólum.

Óska ég svo öllum gleðilegra áramóta og farsæls árs. Þau ykkar sem lesa mig þá sjaldan ég blogga þakka ég fyrir lesturinn.