Misskiliš umburšarlyndi = mešvirkni

Ķ gęr sótti ég mįlžing til heišurs Sigrśnu Ašalbjarnardóttur, prófessor viš Hįskóla Ķslands. Mįlžingiš nefndist,  Įkall 21 aldarinnar - Viršing og umhyggja. En tilefniš var śtkoma bókar meš sama heiti. Sigrśn er ein žeirra fręšikvenna sem hefur stašiš fremst į sķnu sviši. Ég fagna bókinni og hvet alla til aš verša sér śt um eintak.  

Ég yfirgaf reyndar samkomuna ķ kaffihléinu, įtti żmislegt eftir aš gera og verš lķka aš jįta aš ég nennti ekki aš hlusta į Evu Marķu sjónvarpskonu, hefši sennilega įtt aš lįta mig hafa žaš žvķ į eftir henni voru ašrir sem ég hef meiri įhuga į. “

Fyrstur flutti Bjarni Įrmannsson įvarp, įvarp sem gaman vęri aš fį aš sjį į prenti, ég verš aš višurkenna aš ég var honum aš mestu sammįla. Hann ręddi mešal annars um glidi ķslenskunnar, um skapandi fólk, um samskipti.

Sigrśn flutti yfirlitsfyrirlestur um bók sķna, sagšist hśn vona aš śtkoma hennar styddi viš viršingu fyrir kennarastarfinu. Jón Torfi var skemmtilegur sem mįlžingsstjóri, dró saman og tengdi mįl manna viš fręšilegar vangaveltur og mįlefni dagsins. Žegar Sigrśn benti į aš börn og unglingar eru 9 mįnuši ķ skóla, lungaš śr deginum, benti Jón į 11 mįnaša leikskóla meš 9 tķma daglegri višveru. 

Vilhjįlmur Įrnason flutti erindi um lżšręši, hann byrjaši į aš vitna ķ 2. grein laga um grunnskóla žar sem segir aš "Hlutverk grunnskólans, ķ samvinnu viš heimilin, er aš bśa nemendur undir lķf og starf ķ lżšręšisžjóšfélagi sem er ķ sķfelldri žróun".  Umręša hans snérist sķšan um hvaš žessi žjóš lķtur į sem lżšręši og hvernig žaš birtist ķ bók Sigrśnar. Ašallega skošaši hann bókina śt frį žremur meginlżšręšisrökum.

Eitt žeirra atriša sem hann ręddi nokkuš er hugtakiš viršingarleysi. Hann hélt žvķ t.d. fram aš žaš fęlist ķ žvķ įkvešiš viršingarleysi aš samžykkja allar skošanir jafnvel žęr sem misbjóša okkur, žaš er ekki bara viršingarleysi gangvart žeim sem viš erum aš ręša viš heldur ekki minnst gagnvart okkur sjįlfum, hann nefndi žetta sem dęmi um misskiliš umburšarlyndi sem vęri ķ raun annaš nafn yfir mešvirkni.  

Mér hefur reyndar stundum fundist žetta višhorf vera rķkt, aš viš eigum ķ nafni umburšarlyndis aš umbera skošanir og vinnubrögš sem jafnvel ganga gegn öllu žvķ sem viš tilfinningalega, faglega og fręšilega, teljum vera gott. (Ég valdi viljandi aš setja tilfinningarökin hér meš). Viš eigum alls ekki aš vera tortryggin, heldur eigum viš aš vera jįkvęš og skilningsrķk. Til aš fį fólk til aš fallast į ašferšafręšina er vķsaš til hugmynda póstmódernismans (ašallega af hentugleika) um aš til séu fleiri en einn veruleiki og til sé fleiri en ein sżn į veruleikann sem getur veriš jafnrétt fyrir viškomandi. Hugmyndir sem ég er sammįla, en vona aš ég lįti samt ekki blinda mig eša binda mig į klafa žess aš allar hugmyndir séu réttar og góšar vegna žess einfaldlega aš ķ žeim felist sannleikur einhverra annarra. Žaš mį vel vera aš ég sżni meš žessu hroka gangvart hugmyndum og lķfsgildum. En žį veršur bara svo aš vera.

Meš tilvķsan til umburšarlyndis er žvķ haldiš aš okkur aš viš eigum aš umbera en ekki bara umbera, viš eigum alls ekki aš gagnrżna. Viš eigum bara aš hugsa um okkur og svo hugsa hinir um sig og sķnar skošanir, (en žeirra hugmyndaheimur getur samt gefiš žeim leyfi til aš žvinga meš mismunandi hętti skošunum upp į ašra, og svo treysta į aš viš ķ nafni umburšarlyndis, sitjum hjį).

Mér fannst einmitt grein Georg Soros ķ Fréttablašinu ķ morgun vara sterklega viš slķkum hugsunarhętti og sżna fram į hvert hann hefur leitt okkur. Hann lżsir žvķ žar hvernig hugarfarsleg mengun į sér staš ķ heilu žjóšfélagi. Žar sem žvķ var lymskulega komiš įleišis til žjóšarinnar ef žś ekki samžykkir žaš sem viš höfum įkvešiš eša teljum best, žį ertu hluti af vonda lišinu. Hann telur aš viš žurfum aš lęra aš meta hvenęr veriš er aš draga upp žaš sem hann nefnir ranga mynd af veruleikanum. Aš markmiš menntunar sé m.a. aš kenna fólki aš sjį ķ gegn um žęr blekkingamyndir sem dregnar eru upp. Aš lęra aš tortrygga.

Mér finnst glitta heldur óžyrmilega ķ samskonar višhorf žegar į aš velja og stżra hver mį tala um hvaš, ég mį ekki hafa skošun į mįlefnum, hugmyndafręši eša vinnubrögšum hópa sem ég ekki tilheyri. Ég nefnilega er ekki hluti af hópnum, ég į bara aš tala um žaš sem ég žekki af eigin raun, reynt į eigin skinni og hafa skošun į žvķ. Hinir mega žį vęntanlega ekki hafa skošun į mér, en žaš er gjaldiš sem žeir eru tilbśnir aš greiša til aš geta predikaš ķ eigin ranni sķnar skošanir įn skošunar eša gagnrżni utanaškomandi ašila. Stundum hefur mér fundist žetta višhorf vera žegar rętt er um trśarbragšafręšslu (jafnvel bęnahald) ķ skólum, kirkjan segir, viš skulum koma og fręša okkar börn um kristnina en svo mega hinir fręša sķn börn. Viš erum best til žess fallin aš gera žetta. Hinir eru best til žess fallnir aš ręša viš sķna. Ķ sjįlfu sér hljómar žetta afar slétt og fellt og jafnvel sanngjarnt. En er žaš svo?

 

Forsķšan į bók Sigrśnar
Viršing umhyggja

« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Athugasemdir

1 identicon

Takk fyrir žetta Kristķn, vildi aš ég hefši haft tękifęri til aš vera žarna. Ég brosti meš sjįlfri mér žegar ég las sķšustu mįlsgreinina hjį žér.

Sķta (IP-tala skrįš) 13.11.2007 kl. 15:11

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband